สัมปชัญญบรรพ

(นำ) หันทะ มะยัง สัมปะชัญญะปัพพะปาฐัง ภะณามะ เส ฯ

(รับ) ปุนะ จะปะรัง ภิกขะเว ภิกขุ
- ภิกษุทั้งหลาย อีกข้อหนึ่ง

อะภิกกันเต ปะฏิกกันเต สัมปะชานะการี โหติ
- ภิกษุย่อมทำความรู้สึกตัว ในการก้าวไป ถอยกลับ

อาโลกิเต วิโลกิเต สัมปะชานะการี โหติ
- ทำความรู้สึกตัว ในการแลดู การเหลียว

สัมมิญชิเต ปะสาริเต สัมปะชานะการี โหติ
- ทำความรู้สึกตัว ในการคู้เข้า เหยียดออก

สังฆาฏิปัตตะจีวะระธาระเณ สัมปะชานะการี โหติ
- ทำความรู้สึกตัว ในการทรงสังฆาฏิ บาตร จีวร

อะสิเต ปิเต ขายิเต สายิเต สัมปะชานะการี โหติ
- ทำความรู้สึกตัว ในการกิน ดื่ม เคี้ยว ลิ้มรส

อุจจาระปัสสาวะกัมเม สัมปะชานะการี โหติ
- ทำความรู้สึกตัว ในการถ่ายอุจจาระ ปัสสาวะ

คะเต ฐิเต นิสินเน สุตเต ชาคะริเต ภาสิเต ตุณ๎หีภาเว สัมปะชานะการี โหติ
- ทำความรู้สึกตัว ในการก้าวไป หยุดอยู่ นั่งอยู่ การหลับ การตื่น การพูด การนิ่ง

 อิติ อัชฌัตตัง วา กาเย กายานุปัสสี วิหะระติ
- ด้วยอาการอย่างนี้ ภิกษุพิจารณาเห็นกายในกาย ภายในบ้าง

พะหิทธา วา กาเย กายานุปัสสี วิหะระติ
- พิจารณาเห็นกายในกาย ภายนอกบ้าง

อัชฌัตตะพะหิทธา วา กาเย กายานุปัสสี วิหะระติ
- พิจารณาเห็นกายในกาย ทั้งภายในและภายนอกบ้าง

สะมุทะยะธัมมานุปัสสี วา กายัส๎มิง วิหะระติ
- พิจารณาเห็นธรรม คือความเกิดขึ้น ในกายบ้าง

 วะยะธัมมานุปัสสี วา กายัส๎มิง วิหะระติ
- พิจารณาเห็นธรรม คือความเสื่อมไป ในกายบ้าง

สะมุทะยะวะยะธัมมานุปัสสี วา กายัส๎มิง วิหะระติ
- พิจารณาเห็นธรรม ทั้งความเกิดขึ้นและเสื่อมไป ในกายบ้าง

อัตถิ กาโยติ วา ปะนัสสะ สะติ ปัจจุปัฏฐิตา โหติ
- อีกอย่างหนึ่ง สติของเธอที่ตั้งมั่นอยู่ว่า กายมีอยู่

ยาวะเทวะ ญาณะมัตตายะ ปะติสสะติมัตตายะ
- เพียงสักว่ารู้ เพียงสักว่าอาศัยระลึกเท่านั้น

อะนิสสิโต จะ วิหะระติ
- เธอเป็นผู้อันตัณหาและทิฏฐิอาศัยไม่ได้

นะ จะ กิญจิ โลเก อุปาทิยะติ
- ไม่ถือมั่นอะไรๆ ในโลก

เอวัมปิ ภิกขะเว ภิกขุ กาเย กายานุปัสสี วิหะระติ
- ภิกษุทั้งหลาย อย่างนี้แล ภิกษุชื่อว่าพิจารณาเห็นกายในกายอยู่